Ang Bangga sa mga Dagkung Yawa sa Maguindanao

Dili ti-aw kining nanghitabo didto sa Maguindanao niining mga milabayng mga adlaw. Misobra na sa 50 ka mga usik nga kamatayon; kini gumikan lamang sa kabuang niining duha ka mga YAWA ug LA-UG sa katungdanan nga mga banay sa Ampatuan ug Mangudadatu.

Managsama ra ang ilang kangil-ad, apan niining higayuna medyo gisimpatiyahan ang mga Mangudadatu sa nahinabo’ng kamatay. Ang kamatay dili maki-angayon alang sa katilingban, nga unta alang lamang sa banay Mangudadatu. Ang Bise-Mayor nga Mangudadatu mura’g naka-alinggat na sa dautang laraw sa iyang mga kaaway MAO NGA MIGAMIT SIYA OG KASANGKAPAN ARON ILAWG ANG MGA INOSENTENG KINABUHI ALANG SA IYANG KAUGALINGONG YAWAN-ONG POLITIKANHONG TINGUHA. Pagka-yawa gayud niining panuwaya.

Angay usab kining embestigahon si Mangudadatu kay kini sila kasosyo sa mga dagkung binuang sa wala pa kining mga hitabo-a.

“Sa away sa mga elepante, ang hulmigas maoy kanunay’ng hitumban”. Hinuklogi kini sa makadaghan.

Ang PBB: Pagbansay-bansay sa Pagminaut

Niana na usab ang hilabihan ka walay pulos nga salida sa telebisyon, kini mao ang PINOY BIG BROTHER or ang nabaniug nga PBB sa ABS-CBN.

Dinhi makita ang magpaka-dios-dios nga amo sa ilang pinuy-anan nga ilang gitawag og “Kuya”. Kini siya dili makita apan nakakita sa tanang lihok sulod sa pinuy-anan. Maghimo kini siyag mga tulomanon nga bisan ang bayot nga “kuya” dili makabuhat.

Ang panimuyo sulod sa balay ni “kuya” usa ka pagpakita sa tanang tigtan-aw sa telebesyon nga kuno sila mga tarung nga mga binuhat. Wala silay mahimo apan sa pagpugong sa ilang tinuoray nga kaugalingon ubos sa kasayuran nga GITAN-AW SILA SA DAGHANG KATAWHAN pinaagi sa gipang-instalar nga kamera matag su-ok.

Ang ilang gipakita sulod sa balay ni “kuya” usa lamang ka pagpakaaron-ingnon aron ang molahutay maoy makadawat sa DAKUNG GANTI sa kaulahi-an.

Ang paglahutay sulod sa balay ni “kuya” usa ka pangutana kung asa taman or unsa katas-a ang iyang pagpaka-aron-ingnon sa maong salida, ang dili magpakaaron-ingnon maoy hinginlan dayon sa nagpakamatarung-matarung nga “kuya”.

Ang mga tagbalay or housemates igo lamang mo tuman or mohimo sa gila-uman sa katawhang nagtan-aw [expectation-based performance]. Sila mohilak, mosayaw, mokanta, og dili mo-rebenke ni “kuya”  kay kini maoy lauman nga mahitabo nga ilang buhaton ubos  sa mga mata sa magtatan-aw.

Sulod sa balay ni “kuya”, si “kuya” maoy pinakahalangdon nga dios, tang-tangon ang tagbalay nga mangutana or mogamit sa iyang kaisipan, sulod sa balay ni “kuya” WALA SILAY GITAWAG NGA ILANG KAUGALINGON gumikan kay kun magkinaugalingon ikaw sa pagbuhat sa angay nga buhaton siya nga tagbalay matang-tang gayud sa walay pagduha-duha.

Sa walay pagduha-duha, ang giingong balay ni “kuya” maoy tunghaan sa mga MAUT diin didto nagkat-on sila sa pagbuhat sa mga butang sigun sa pagpatuo. Ang balay ni “kuya” MAOY PAGBANSAY-BANSAY SA PAGMINAUT.

Votes for sale

Niining umaabot nga piniliay, ayaw na kamo pag-ungso-ungso, ayaw na kamo pagminaut pag-ayo, hapdus na sa kuto-kuto paminawn ang mga bulawanong mga pulong sa kanhiayng panahon; ni-ay akong tambag alang kaninyong mga bag-ong tobo,

IBALIGYA NINYO ANG INYONG BOTO, AYAW NA KAMO PAGDUHA-DUHA, PILI-A NINYO PAG-AYO ANG PINAKA-GAGO NGA  POLITIKO,  ANG PINAKADATU ISIP MAY SUKDANAN SA IYANG KABANTUG, UG ANG PINAKASIKAT ISIP MAOY SUKDANAN SA IYANG KALANTIP.

Mga Dagkung Kawatan sa Sugbo [Mga Garcia]

 

Dili gayud malilong, gawas lang ni Frank Malilong, nga ang Sugbo gikan pa sa kasaysayan gihimong langub sa mga dagkung kawatan nga maoy nandumala niini. Dili lang kay kana, ang atong pinalangga kaayo nga Sugbo gipakatayan gayud pag-ayo sa mga banay nga nabani-ug gayud sa pagka-kawatan.

Milamay pag-ayo ang mga banay nga tang-an kaayo sa pagpangawkaw dinhi sa Sugbo, gani mikuyanap kini didto sa dunot nga Manila ang kagaw sa mga Sugbo-anong kawatan.

Sa walay paglipud-lipud, ang gipasabut niining kabus ninyong higala mao ang banay nga GARCIA dinhi sa Sugbo. Ang ilang katigulangan nga mao si Pabling, usa ka daku kaayong tigdumala sa mga negosyo sa yawa nga dinhi gipugas sa Sugbo. Si Byron adunay daku kaayong katungdanan sa lalawigan, maoy arkitikto sa mga pagpatigayon sa mga negosyo sa yawa. Si Gwendolyn usab, siya maoy gitagaan sa habak ni Pabling nga maoy moabog sa mga wak-wak apan miganoy sa dinagkung panapi. Daghan na kaayong tinonto nilang gibukotan sa mga habol sa teknikalidad sa balaod. Si Pabling, ang supremo nga yawa maoy nagmani-obra niini.

Si Pabling, dili na gayud makabuhi sa talikala sa politika nga gihigut kaniya sa mga yawa, iya pa gayung gilikosan ang iyang mga anak sa nagdilaab nga himaya sa ilang pagkakawatan.

Bag-ong natudlo-an sa mga inonggoy nga panapi mao ang iyang Congresista nga anak nga si Pablo John Garcia. Hayan, silang tanan mi-okupar na gayud sa tanang dagkung katungdanan ug maka-ukadyang pag-ayo sa dagkung kaban sa atong gobyerno.

Apan ang pinaka-KAWATAN sa ilang banay mao si WINSTON nga maoy nagdumala karon sa GSIS diin ang salapi niini gikawkaw pag-ayo sa hilabihan ka loog. Way kaluoy kining mga tawhana. Ang tanang pensionado sa gobyerno karon ug sa umaabot mag-ilaid gayud sa tumang kabuang ug pagpangawat ni WINSTON GARCIA. Ambut og nganong hilabihan man ni silang ka paborito didto sa Manila?  Way pagduha-duha, ang mga yawa magkahiusa man gayud sa ilang dautang tinguha.

Dinhi sa Sugbo, gipakatap sa mga Garcia ang kahiusa kuno gumikan sa panultihon nga nagkanayon:

WE ARE ONE AND WE ARE UNITED BECAUSE WE ARE ONE FAMILY.

Mga Balud sa Kalimot nga moy Mobanlas ning Gugma

Dili ikahiklin ang akong kagul-anan sa dihang kita iwakli na unya sa kapanahonan;
Dat-ugan ko gayud sa lun-lun pagbasol ang kahitas-an ugaling ipahilayo na unya kita sa tawhanong kabilinggan;
Singut ug luha kining puhonan alang sa pag-utingkay sa kahulogan niining tanghaga sa kinabuhi nga mibalikos niining atong kahimtang;
Kining tanan, mga damgo, mga pagduhiraw, mga pagpangaliyupo, mga pagbakho, ug mga kagul-anan, mga bato lamang kining gipas-an niining kabus nga buhilaman.

Oohh, akong pinangga… Imo pa ba kaha unya ako’ng lingi-on sa panahon nga kakha-on na kining akong mga panit sa mga maha-it nga kuko sa kapanahonan?
Imo pa ba kaha akong pamati-on sa panahon nga ibanlas na unya ako sa mga makabungol nga balud sa kalimut?
Asa ko unya ipadagay-day kining luha sa samara’ng kasing-kasing sa panahon nga magpa-uraray kana sa mga bukton sa laing binuhat? Asa? Ihung-hung lamang unya ang bililhong saad ngadto sa Dios nga mabuot.

Naglimin ang dakung kahibulong ning dughan human nga ang tanang lugan-ay sa atong kabatan-unan ipad-pad na unya sa mga huyohoy sa mabiay-biayong hangin sa katigulangon;
Og unya nianang panahona, ako moyahat na lamang sa kapanganoran uban sa paghandum sa mga gugmang gitagik na lamang sa mabuloko’ng lambo sa sugilanon.

Ooh..inday ko, lantawa ang mga matam-is nga asoy sa gugma ning higayuna; ug ayaw kini ibaylo sa malu-ibong takna.
Alang kini kanimo ning akong lindog nga dili matun-as taliwa sa tawhanong kalibug, dawata kining pulong nga dili mawatas-watas sa tawhanong kahibulong.

Og nianang panahona, lantawa pagbalik kining tinuoray nga gugma.

Kabalaka sa Akong Inampingang Gugma

Gipayhag ko na ang dugay nga katahap sa gugmang gilikosan sa tim-us nga gumunhap;
Dili makay-ag kining pagbati nga sa bisan unsang huros sa pagtamay dili modahili;
Ang mga pulong nga akong gilituk mga lunsay nga tinipigan ug sa kasing-kasing dugay nang gililuk;
Gibambalayan kini sa tinuoray nga galamhan uban sa kahadlok nga mangatun-as unya kini diha sa kapanahonan.

Ubos niining kabus uyamot nga kabalaka ang timgas nga pangindahay sa gugma;
Og tanan naka-amgo niining akong hamiling kabilinggan, ang kalimot dili unta makabuntog sa kapanahonan;
Kining gugma’ng naulipon kanunay sa tawhanong kasaysayan sa kanunay isugilon sa bisan unsang garay sa pinulongan;
Apan kining tanan masil-sil sa kasing-kasing ko’ng naputos sa panghina-ut nga ang gugma dili lang unta maanud sa lapyahan sa kalimut.

Oh..akong pinangga, pamati-a kining pulso sa gugma niining gutlo-a ug ayaw itugot nga agawon kini sa taas nga litaniya sa takna;
Ang dios maoy mopamatuod nga kining akong ligdung nga tinguha ug laraw maoy lun-lun tinuod.

no need of apology to the “mail order bride” statement

Nganong ato mang ilimud kining kamatuorana? Nganong taguon ta man kini?

Tinuod gayud nga daghan sa  atong kababayn-ang pinay karon anaa sa maghugop sa mga internetan alang sa pagpangitag mga pamanhunong langyaw. Kini mao nay bag-ong sukdanan sa kalampusan sa banay nga ang ilang anak nga babae makapamana og “foreigner”, dili hinuon tanan apan daghan na kini sigun sa nasinati na.

Niining mga panahona, murag dili na kaayo lig-on ang pagpa-eskwela sa mga babae gumikan sa ka mahal sa bayranan sa tunghaan ug sa kabudlay niini. Ang pinakadali nga ang-ang sa pagpanapi mao na lamang ang pagminyog mga puti.

Unya kay usa man kini ka kamatuoran, nganong dili naman lang ta kini dawaton sa walay pagpangulipas? Nganong papangayu-on natog pasaylo ang mga tawo nga mihatag og pamahayag sahi niini. Si Alec Baldwin usa lamang ka tigpaniid sa sitwasyon nga nahitabo usab didto sa America gumikan sa kadaghan nang mga puti nga nakigminyo diha lamang sa internet.

Dili ba diay tinuod nga daghan karong mga pinay [uban kanila mga minyo] nga nagpunay og internet og nagpangayo sa mga ka-chat nga “foreigner” bugti ang ilang saad sa pagpakigminyo or pagpakita sa ubang bahin sa ilang lawas? 

Hinuklogi kini ninyo.

To Alec Baldwin, you don’t need to ask for an apology. Your statement is just a pure expression of reality. This is the time where we should praise an honest statement rather than giving reward to a dishonest flatteries.

  

ELEHIYA ALANG SA DILANG BISAYA

ELEHIYA SA PAGKAPANAS SA ATONG HINIGUGMANG PINULONGAN

Sa pagdahili sa kapanahonan dili gayud mapugngan ang paglahugay sa mga sinultihan,
walay si bisan kinsang gamhanan ang makasalindot sa bisan unsang kausaban sa atong kagawi-an ug pinulongan,
dili kini mabitad pagbalik ni bisan kinsang kusgan – ni bisan kinsang batid – ni bisan kinsang banggi-itan,
taliwala niining tanan nga gisagubang nga kausaban, ang nasamdan nga mithi hugasan ta na lamang sa mga luha sa atong kasub-anan.

Ooh.. hinigugma namo’ng pinulongan, nganong gibiyaan mo man ang mabuloko’ng kagahapon sa dihang nahimugso ang kabag-ohan?
Nganong gihiklin mo man ang among pagmaya sa pag-amuma kanimo? Nganong gitalikdan mo man ang masadya nga kagahapon bugti ang imong pagkalagiw ngadto sa kinahiladman sa kawad-an?
Dili mo na ba diay agakon kining kabus nga mga bukton sa mga bisayang mamumulong? Talikdan mo na ba diay kami sa hingpit tugbang sa paghanduraw sa masadya nga paghandum?
Imo ba diay’ng tugotan ang way hunong nga dangoy-ngoy sa among kalag nga samaran ug ang mi-umido nga kasakitan sa imong pagtaliwan?

Ooh.. hinigugma namo’ng pinulongan, asa ka man namo pangitaa taliwa sa among kamingaw kanimo?
Asa man namo sud-unga ang mga matam-is mong handumanan taliwa sa among lunsay’ng kahigwa-us kanimo?
Og kinsa may among kasumbongan sa mga ti-unay namong pagbati’g kahingawa kanimo?
Tugotan ba lang namo nga mapanas na ikaw sa kapanahonan?

Dios sa mga pulong, dios sa kaisipan, dios sa mga dila, ayaw ninyo agawa ang among higugmang pinulongan gikan kanamo;
Ayaw siya laksi-a sa among panumduman, ayaw siya ihikaw sa among pagmaya, itugyan siya kanamo bisan pag motabon ang bag-ong kapanahonan ning among kabus nga kalikupan;
Tugoti kaming maghudyaka uban kaniya taliwa niining mapanamastamasong kahigayunan sa kapanahonan;
Tugoti siyang magpabilin sa tagsa-tagsa namo ka dila, sa tagsa-tagsa namo’ng kasing-kasing, itugyan siya kanamo.

Sa pagbanlas sa kapanahonan, dungan ang pagkapanas sa atong hinigugmang pinulongan.
Gitukmod kini halayo kanato, gipadpad kini sa mga huyohoy paingon sa kawanangan.
Gi-anud ang atong hinigugmang pinulongan sa lapyahan sa halapad nga kawad-an.
Mihuros ang hangin sa kabag-ohan nga maoy mitayhop sa atong hinigugma ngadto sa kapunawpunawan.

Sa among paghinuktok, dili ka namo kalimtan, handumon ka namo hangtud may kaisipan ang mihigugma kanimo;
Ikaw mapanas sa kapanahonan, apan walay makalabni kanimo gikan sa bulawang altar sa among kasubo;
Ang among hinigugmang pinulongan hangtud sa hangtud among ampingan ug higtan sa talikala sa among paghandum.

 

Abril 11,2008